Nimaga erkaklar kam..... Yoshligimda bitta masal o'qigandim.... Bir umrga hotiramga muhrlanib qolgan shu masal.... Sizlar ham bir o'qib ko'ring.... Qadim zamonda bir Podshoh bo'lgan ekan. U butun yer yuzini hukmroni bo'lgan ekan. Nafaqat odamlar, balki qushlaru hayvonlarni ham hukmdori ekan. Uning bitta erka hotini bor ekan. Podshoh faqat shu hotinidan qo'rqar va u nima desa shuni so'zsiz bajarar ekan. Bir kuni o'sha hotini (malika) Podshohga: - Men butun dunyodagi Jonzotlarni go'shtini yeb ko'rganman. Faqat Boyo'g'lini go'shtini yemaganman. Shuni ham tatib ko'rishni istayman - debdi. Podshoh Malikani bu fikridan qaytarishga urinib ko'ribdi, lekin, har doimgidek, uddasidan chiqa olmabdi.... Keyin, noiloj burgutni Boyo'g'lini oldiga yuboribdi "Borib ayt Boyo'g'liga, Shohim buyurdi de, oldimga kelsin" deb... Saroy bilan Boyo'g'li yashaydigan ormon orasi bir kunlik yo'l ekan. Burgut Boyo'g'lini oldiga borib, sharoitni tushuntiribdi..... Boyo'g'li o'ylanib turib, unga "Sen boraver, men faqat kechasi uchaman, o'zim yetib boraman" debdi..... 3 kundan keyin yetib kelibdi Boyo'g'li Saroyga..... Jahli chiqib turgan Shoh Boyo'g'liga baqiribdi - "Nimaga kech qolding?"... - "Shohim bilasiz, men faqat kechasi uchaman...." - "Shunday bo'lsa ham bir kechada yetib kelsa bo'lardiku?!" - "To'g'ri, lekin, birinchi kechasi uchib kelayotsam, o'rmonda saltanatingizdagi barcha hayvonlaru qushlar yig'ilishib, bitta muammoni hal qilishayotgan ekan. Meni ham shu muammoni hal qilib yuborishga yordam berishni so'rashdi. Shunga tonggacha shu yerda qolib ketdim"... -"Ho'sh nima muammo ekan u?" - so'rabdi Shoh.... - "Tun ko'pmi yoki Kunduz kuni ko'pmi? degan muammoni ustida qotirishaypti ekan" - "Ho'sh, hulosa nima bo'ldi?" - "Hulosa dunyoda Tun (ning vaqtlari) ko'p ekan!" - "Nimaga? Ahir ular teng emasmi?" - "Yo'q Shohim, agar, bulutli Kunlarni ham (Quyosh ko'rinmagani uchun) Tunlar hisobiga kirishni e'tiborga olsak, Tunlar ko'p bo'larkan!" - "Ho'p mayli, unday bo'lsa, ahir ikkinchi tunda yetib kelishing mumkin ediku?!" - "To'g'ri Shohim, lekin, ikkinchi tunda uchib kelayotsam, yana bitta majlisni ustidan chiqib qoldim" - "Ho'sh unda nimani hal qilishayotgan ekan?" - "Dunyoda O'sib turgan Darahtlar ko'pmi yoki Quriganlarimi?" - "Bulardan qaysi biri ko'p ekan?" - "Qurib qolganlari!" - "Nimaga?" - "Chunki, tabiiy quriyotgan darahtlarga chaqmoq urgan yoki to'gdan tosh tushib qurigan darhatlarni qo'shsak, qurigan darahtlar ko'proq bo'larkan" - "Ho'sh, uchunchi kecha nima qilding?' - "Uchinchi kecha uchib kelayotsam, yana bitta Muhokama ustidan chiqib qoldim" - "U nimani muhokamasi ekan?" - "Dunyoda Erkaklar ko'pmi yoki Ayollar degan" - "Ho'sh, ho'sh, kim ko'p ekan dunyoda, Erkaklarmi yoki Ayollarmi" - deb Shoh ham o'zi qiziqib so'rabdi. - "Ayollar" deb javob beribdi Boyo'g'li. - "Nimaga? Ahir ularni soni teng emasmi (o'sha vaqtda ayollar bilan erkaklar soni teng bo'lgan bo'lsa kera)?????" - hayron bo'libdi Shoh. - "Yo'q, agar hotini gapidan chiqa olmaydigan erkaklarni ham ayollar safiga qo'shsak, Dunyoda Ayollar ko'p bo'lar ekan" - debdi Boyo'g'li..... Shoh o'ylab turib, Boyo'g'liga uyiga javob berib yuborgan ekan.... Masal cho'zilib ketgani uchun uzrlarim.... Endi, masalni mavzuga aloqador qismiga o'tsak..... Hozir o'sha "Boyo'g'lini uyiga Javob berib yuboradigan" erkaklar kam.... Yoshi katta, qiz uzatgan kishilar bilan suhbatlashib qolaman gohida..... Sekin-sekin gap aylanib qizini qanday uzatgani yoki kuyoviga (tug'ilgan kuni, hayitga) nima qilganiga yetib boradi gap..... "Shunaqa-shunaqa harajatlar bo'ldi, yomon qiynalib qoldim lekin, qiz uzatish qiyin ekan, to'y qilish qiyin ekan" deb nolishadi.... "Ha shu falon narsani nimaga qildiz? Qilmasangiz bo'lardiyu, yoki oddiyrog'idan qilsangiz bo'lardiyu" deb so'rayman.... Lyuboy bittasi, hatto "Man Erkakman" deb erkakligini maqtab yuradigani ham bo'ynini qisib "Nima ham qila olardik, shu ayollarde, man qilmaylik shuni desam ustumga tushib ketishdi.... " deyishadi..... To'yni boshidan ohirigacha hotinlarni scenariysi bo'yicha o'tadi..... Yo'q, men ayollarni bir narsada ayblamoqchi emasman..... Ayb erkaklarda! O'z oilasini, ayolini boshqara olmaganligida! "Boyo'g'liga ruhsat berib yubora olmagan" ligida..... Kuyov bo'lib qaynotasi bilan qaynonasini topganlarini yeb-kiyib yurganlarda.... Kuyov bo'lib kelin olib kelgan karovat (spalniy mebel)da yotib beli o'g'rimaganligida, G'ururi o'grimaganligida, g'ururiga qattiq botmaganligida..... Qaynotasi narsa olib bersa "Nima man yosh bolamanmi" deyish o'rniga "ishqilib yahshisimikan, prostoyi emasmikan" deb tamshanib turgan "kuyov"lar bilan, "E bo'ldi qil, yig'ishtir latta- puttangni, mebelni o'zlarimiz olamiz, bolangni o'zi olsin mebelni qo'lidan kelsa, qo'lidan kelmasa ana gilamga ko'rpacha to'shab yotsin" deb hotiniga ayta olmagan erkaklarda ayb.... Oramizda shunaqa "manga mebel kerakmas, o'zim olaman o'zimni pulimga, nima man invalidmanmi" deb ayta oladigan yoki aytganlar bormi? Har-hil urf-odatlarga, ko'chadagi hotin-qizlarni gapiga qarshi borib kelinni uyidan hech narsa olib keltirtirmagan mard bormi? Agar bor bo'lsa demak Umid hali bor...... Qizlarga savol, siz bo'lajak turmush o'rtog'ingizga "mebel bilan kiyim kechakni o'zingiz olishga qurbingiz yetmaydimi? Uyingizga parda bilan posuda (idish-tovoq, servis va hakazo) olishga pulingiz yo'qmi? Meni ota-onam boqib, tarbiyalab, sizga uzatgani o'zi yetarli emasmi sizga, yana ustimga narsa olish insofdanmi?" deyishga botina olasizmi (yoki shunga o'hshash gap qilishga)?....
Seshanba 
03.12.2024 
18:35 
